Kavgaların Yoğun Olduğu İlişkilerde Güvenin Tekrar İnşası
İkili ilişkiler her zaman güllük gülistanlık bir şekilde ilerlemez; aslında, böyle bir ilerleyiş hem gerçekçi hem de sağlıklı değildir. Kavgaların ardından kurulan yapıcı iletişim ve atılan değişim adımları, ilişkiyi güçlendirmek için önemli bir etkendir. Hiç kavga olmayan bir ilişkide, hiçbir problemin el ele çözülmesine de gerek duyulmaz. Bu durum, ilişkinin derinleşmesini engelleyerek yüzeysel kalmasına neden olur. Ancak tartışmaların ilişkiye olumlu katkı sağlaması için çiftlerin birbirini rakip olarak görmek yerine, sorunu karşısına almış bir takımın üyeleri gibi davranması gerekir. Partnerler, haklı çıkmaya çalışmak yerine empati kurmaya, etkin bir şekilde dinlemeye ve anlamaya odaklanmalıdır.
Her ilişkinin kendine özgü bir yapısı vardır ve hepsinin kağıt üzerinde verilen tavsiyelere harfiyen uyacak dinamiklere sahip olmasını beklemek gerçek dışıdır. Her ilişki, "Biz" kavramını oluştururken aynı zamanda iki bireyin "Ben" deneyimlerini de barındırır. Bireylerin “Ben” olduğu yerlerde, yaşadığı ayrı olaylar olduğu unutulmamalıdır. Örneğin, kişi hayatının stresli ve çalkantılı bir döneminde olabilir; bu durum, istemeden de olsa partnerini kırmasına yol açabilir. Ya da sık sık yaşanan kavgalar, çiftleri, ilişkinin asla eskisi gibi olmayacağı ve bir çıkış yolu bulunamayacağı hissine sürükleyen bir gerginlik döngüsüne sokabilir. Kavga döngüsü içinde sıkışmış çiftler, karşı tarafın onu anlamaya çalışmadığını, dinlemediğini ve empati kurmadığını düşünür. Bu da ilişkinin temel taşı olan sevgi ve güvenin zedelenmesine yol açabilir.
Ancak bu güvenin yeniden inşası mümkündür ve bunu sağlayabilmek için her iki tarafın da ilişkiyi birlikte onarmaya istekli olmasını gerektirir.
1) Güvensizliğin Temelini Anlamak: Güven bir ağacın dalları gibidir; bir kişiye tüm konularda güvenmeyebilirsiniz ama farklı dallarda güveniniz tam olabilir. Örneğin, partnerinize sadakat konusunda güvenebilirsiniz ama bulaşıkları yıkayacağı konusunda güveninizi kazanmamış olabilir.
Partnerinize güveneninizin eksik olduğunu hissediyorsanız ilk önce bunun hangi daldaki eksikliğe karşı geldiğini anlamak sorunu çözmek için size bir yol haritası sağlayacaktır.
2) Açık İletişim ve Şeffaflık: Partnerler arasında açık ve dürüst bir iletişim kurmak, güveni yeniden inşa etmenin en önemli adımlarından biridir. Duyguların, beklentilerin ve ihtiyaçların net bir şekilde ifade edilmesi önemlidir. İlişki dinamiğinizin içerisinde açık iletişim kurmak yer almıyorsa, açık iletişim önemlidir dendiği anda bir sabah uyanıp tüm duygularınızı anlatmaya başlamanız beklemek deveye hendek atlatmayı beklemeye benzer.
Çift olarak, sessizliği yenebilmeniz için, baş başa yapabileceğiniz bir etkinlik önerisi sunacağım ¹. Sakin ve rahat olduğunuz, en önemlisi savunma veya saldırı halinde olmadığınız bir an oturup önünüze bir çift kağıt alın. Sırasıyla, partnerinizin sizde rahatsız olduğunu/hoşuna gitmediğini düşündüğünüz özellikleri yazın. Kendi “kötü” özelliklerinizi yazın ki partneriniz ile empati kurmuş olun. Yazma faslının bitişinin ardından kağıtları değiştirin ve partnerinizin yazdığı şeyleri yorumlayın. Örneğin, “Hayır, bu özelliğin beni kötü hissettirmiyor.”,” Evet, bu davranışın beni güçsüz hissettiriyor.” şeklinde duygularınızı partnerinize anlatın. Eklemek veya çıkarmak istediğiniz davranışları ve duygularınızı anlatırken savunma /saldırı haline geçmemeye özen gösterin. Etkinliğin en sonunda ise hangi davranışlarınızı değiştirip, değiştiremeyeceğinizi açık bir dille birbirinize anlattın.
3) Geçmiş Hataların Tekrarlanmaması: Geçmişte yapılan uygunsuz davranışları neden tekrarlanmayacağını açık bir dille partnerinize anlatın. Partneriniz, sizin içinizden geçen düşünceleri ve kendinize olan güveninizi gördükçe, size olan inancını güçlendirmekte daha kolay yol alacaktır.
4) Güveni Küçük Jestlerle Destekleyin: Güven büyük sürprizlerle değil “küçük” davranış değişiklikleri ile pekişir. Elinizde her gün elmaslar ile de eve gitseniz, davranışlarınız kömürden farksız ise ilişkinizi sağlamlaştıramazsınız. Partnerinize zamanında haber vermek, söz verdiğiniz bir şeyi yerine getirmek veya onun duygusal ihtiyaçlarına karşı duyarlı olmak, küçük jestler gibi görünse de çoğu elmastan daha değerlidir.
Güvenin yeniden inşası zaman alır. Süreç içerisinde sabırlı ve anlayışlı davranmak, birbirinize alan tanımak önemlidir. Bazı durumlarda, güvenin yeniden inşası sırasında profesyonel desteğe ihtiyaç duyabilirsiniz. Çift terapisi, ilişkinizde yaşanan çatışmaları ve anlaşmazlıkları çözmek için size tarafsız bir bakış açısı sunar. Bu süreçte bir uzman rehberliğinde hareket etmek, haklı çıkma kavganıza bir mola vermenize yardımcı olabilir.
Unutulmamalıdır ki bazı davranışlar kişiliğiniz bir parçası olabilir ve onlardan ayrılmak istemeyebilirsiniz. Partnerinizi rahatsız eden her şey salt yanlış sayılmak zorunda değildir. İlişkinizi devam ettirmek için uğraşırken “Biz”in içindeki ”Ben”i ezmemeye özen gösterin. Sınırlara olan saygı, güveni oluşturmadaki en temel özelliktir.
Yazan: İlke Şerefhanoğlu
¹ Bu etkinlik, tamamen kendi önerim olup açık iletişime dayanan bir konuşma biçimidir. Deneyip denememek sizin tercihinize bağlıdır. Bu yöntemle ilgili herhangi bir anket ya da deneysel çalışma yapılmamıştır.