Sağlık anksiyetesi, günümüzde birçok bireyin dile getirmekten çekindiği için kendi içinde yaşadığı oldukça yaygın bir durumdur. Bu rahatsızlığı, kişinin sağlık durumuyla ilgili aşırı ve sürekli bir endişe hali yaşaması olarak tanımlayabiliriz. 

Buna sahip olan bireyler bedenlerindeki normal duyumları yanlış yorumlayarak kendi içlerinde çok ciddi bir hastalığa sahip olduklarını düşünebilirler. Örnek olarak düşünürsek, ayna karşısında makyaj yapıyorsunuz ve aniden gözünüz bir anlık seğiriyor. Bu rahatsızlığa sahip bireyin o andan itibaren ki düşünceleri tahmin bile edemeyeceğiniz noktalara kadar ilerleyebilir. Bu anksiyeteye sahip bireylerin çoğu bu durumu çevresinden saklamak istediği için durum daha da zorlaşır ve günlük yaşantılarını etkileyecek noktaya gelebilir. 

Sağlık anksiyetesinin nedenlerine baktığımızda ise oldukça karmaşık bir tablo bizi karşılar. Bu durum biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin birlikteliğinden kaynaklanabilir. Genetik mirasımız bu konuda da oldukça önemli rol oynayıp bizleri daha yatkın bireyler haline getirebilir. Biyolojik bir takım farklılıklar da bu durumu tetikler. Psikolojik faktörler tarafına baktığımızda ise bizi çocukluk döneminde yaşanılan travmalar, hastalıklarla ilgili olumsuz deneyimler ve bu duruma sahip bireylere maruz kalmak bizleri bu duruma doğru itebilir. Çevresel faktörleri incelediğimizde örnek olarak içerisinde bulunduğumuz dönem dolayısıyla medyaya ve sosyal ağlara çok kolay ulaşım sağlıyoruz. Bu durum bizleri sağlıkla ilgili yapılan abartılı haberlere ve ne yazık ki bazı sağlık konularında oluşan bilgi kirliliklerine maruz kalmamızı sağlar. 

Gün içerisinde gündelik hayatın getirdiği kaygının yanında bunlara maruz kalmak ise bireyleri sağlık üzerinde daha fazla düşünüp endişe ve kaygı duymaya itebilir. Peki sağlık anksiyetesine sahip bireylerin belirtileri nelerdir? Bu duruma sahip bireyler genellikle belirli belirtiler sergilerler. Bu belirtiler sık sık vücutlarını kontrol etme, sürekli doktor ziyaretleri yapma, tıbbi testlere aşırı derecede başvurma ve internette hastalık araştırmaları yapma gibi davranışlar yer alır. Günlük hayattan buna örnek olarak kolunda küçük kırmızı lekeler gören ve sağlık anksiyetesine sahip bir birey düşünelim. Birey normalde fark edilmeyecek olan lekeleri vücudunu sık sık kontrol ettiği için fark ediyor sonrasında bunu internette araştırmak gibi bir hata yapıyor. 

Hata diyebiliriz çünkü internette bir semptom, hastalık araştırırken yeterli bilgiye sahip değilsek kendimizi çok yanlış düşünceler içinde bulabiliriz. Ardından derin düşünceler ve endişeler içinde hastane ziyaretleri gerçekleşiyor ve bu durumun ne kadar günlük hayatını etkilediğini bu küçük örnekle görebiliriz. Bu rahatsızlığın teşhisi bir psikolog veya bir psikiyatrist tarafından yapılan detaylı değerlendirmeler sonucu konur. Bu değerlendirmeler sırasında bireyin yaşam stili, belirtileri ve tıbbi geçmişi önemli yer tutar ve dikkatlice incelenmelidir. 

Bu durumu tetikleyebilecek anksiyete bozuklukları, depresyon ve yaşanılan travmalar göz önünde bulunmalıdır. Sağlık anksiyetesi belirli prosedürlerle tedavi edilebilen bir hastalıktır ve bu tedavi bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. Tedavi seçenekleri olarak bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişikliklerini sayabiliriz. Bilişsel davranışçı terapi, bireyin sağlıkla ilgili olan olumsuz düşünce kalıplarını tanımalarına ve değiştirmelerine yardımcı olur. Bu yöntemle birey yanlış inançlarını sorgulama imkanı bulur ve yanlış inançlarının yerine daha sağlıklı düşünce ve davranışlar geliştirmelerini amaçlar.

 İlaç tedavisi ise daha şiddetli seyreden vakalarda kullanılabilir, anksiyete belirtilerini hafifletir. Tedavi için önemli ölçüde etkili olan diğer yöntem ise yaşam tarzı değişiklikleridir. Daha düzenli bir hayata geçiş yapmak, spor ve beslenmeye dikkat etmek, yeterli uyku almak ve stresle başa çıkma yöntemleri hakkında bilgilenmek tedaviye oldukça yardımcı olacaktır. Bu durum anksiyete seviyesini azaltmakta ve kendini iyi hissetmekte önemli role sahiptir.

Yazar; Aysu SERT